verbbriathar1move, travelintransitiveneamhaistreachtéighverbcmugabhverbcmushe went past mechuaigh sí tharam, ghabh sí tharamthey don't want to go inníl siad ag iarraidh dul isteachI'll go with yourachaidh mise leatdon't go any closerná téigh níos gaire, ná gabh níos cóngaraíhe went to Sligo by trainchuaigh sé go Sligeach ar an traeinthey went homechuaigh siad abhaile2move, travel to do sthintransitiveneamhaistreachtéighverbcmugabhverbcmuI'm going to a conference theretáim ag dul chuig comhdháil ansinhe went to the barber'schuaigh sé chuig an mbearbóir, chuaigh sé go dtí an bearbóirwe went to lunchchuamar le haghaidh lóinto go to workdul ag obairto go to beddul a chodladh, dul a luíwe're going on a walktáimid ag dul ar shiúlóidI'm going swimmingtáim ag dul ag snámhthey went shoppingchuaigh siad ag siopadóireachtI'll just go find themrachaidh mé agus gheobhaidh mé iad, rachaidh mé chun iad a fháillet's go tell herseo linn go n-inseoimid di3of speed, distancetransitiveaistreachtéighverbcmugabhverbcmuimighverbcmuif you go another milemá théann tú míle eilethey were going eighty kilometres an hourbhí siad ag dul ochtó ciliméadar san uairintransitiveneamhaistreachtéighverbcmugabhverbcmuimighverbcmuhe was going too fastbhí sé ag gabháil róthapa, bhí sé ag dul róghastago at your own speedgabh ar do luas féin4attendintransitiveneamhaistreachtéighverbcmugabhverbcmufreastailverbcmuwhere did you go to school?cá ndeachaigh tú ar scoil?they didn't go to the same collegení dheachaigh siad chuig an gcoláiste céanna, níor fhreastail siad ar an gcoláiste céannaI go to fitness classestéim chuig ranganna aclaíochtashe goes to Mass theretéann sí ar Aifreann ansinthey go to the cinema quite oftentéann siad chuig an bpictiúrlann sách minic5leaveintransitiveneamhaistreachimighverbcmufágverbcmubailigh leatPhrVcmuwe have to go sooncaithfimid imeacht gan mhoill, ní mór dúinn fágáil go luathlet's go!imímis!, seo linn!6move in particular waytransitiveaistreachtéighverbcmuimighverbcmuhe went racing up the stairschuaigh sé de rás suas an staighrethe papers went flyingd'imigh na páipéir ar fud an bhaill7follow course, routeintransitiveneamhaistreachtéighverbcmuthe train goes as far as Derrytéann an traein chomh fada le Doirethe path goes up to the castletéann an cosán suas chuig an gcaisleán8reach, extendintransitiveneamhaistreachtéighverbcmuthe roots go down six feettéann na fréamhacha síos sé troithe9be sentgo outintransitiveneamhaistreachtéighverbcmua note went home with herchuaigh nóta abhaile léithe post has gonetá an post imithe, tá an post ar shiúl10money: be spentintransitiveneamhaistreachimighverbcmuwhere does all the funding go?cá dtéann an maoiniú go léir?, cad air a gcaitear an maoiniú uilig?€100 went to the plumberchuaigh €100 chuig an bpluiméirmost of his money goes on drinkcaitheann sé formhór a chuid airgid ar an ól11resource: be used upintransitiveneamhaistreachthe battery will soon gobeidh an cadhnra caite gan mhoill, beidh an cadhnra ídithe gan mhoilltheir supplies are gonetá a soláthairtí ídithemuch of my time went on writingchaith mé go leor de mo chuid ama ag scríobhthat's where all her energy wentis leis sin a chaith sí a cuid fuinnimh go léir12disappearintransitiveneamhaistreachimighverbcmuthe pain was gonebhí an phian imithe, ní raibh an phian ann a thuilleadhthe tears will soon gois gearr go n-imeoidh na deora13be got rid ofintransitiveneamhaistreachimighverbcmuthat sofa has to gocaithfidh an tolg sin imeacht, caithfear fáil réidh leis an tolg sin14be soldintransitiveneamhaistreachall stock must gocaithfear an stoc ar fad a dhíolthey're all gonetá siad ar fad díoltatickets are going for ten euro eachtá na ticéid ar díol ar dheich euro an ceann15time: passto gogo bygo onintransitiveneamhaistreachimighverbcmutéigh thartPhrVcmuthe time goes very fasttéann an t-am thart go han-tapa, imíonn an t-am an-sciobthawhere did that week go?cá ndeachaigh an tseachtain sin?, cár imigh an tseachtain sin?another day gone!lá eile caite!, lá eile imithe!16proceed, progressgo like a dreamgo wrongintransitiveneamhaistreachtéighverbcmuthings are going great at worktá rudaí ag dul go hiontach ag an obairthe album isn't going too wellníl ag éirí rómhaith leis an albam, níl an t-albam ag déanamh rómhaiththe race went well for mechuaigh an rás go maith domhow did the interview go?conas mar a bhí an t-agallamh?, cad é mar a chuaigh an t-agallamh?how are things going?cén chaoi a bhfuil cúrsaí?, cad é mar atá rudaí ag gabháil?how's it going?cén chaoi a bhfuil cúrsaí?, cad é mar atá rudaí ag gabháil?, conas atá agat?17engine, machine: rungoing strongintransitiveneamhaistreachbheith ag gabháilcmubheith ar siúlcmubheith aircmuwhen the engine is goingnuair a bhíonn an t-inneall ag gabháil, nuair a bhíonn an t-inneall ar siúl, nuair a bhíonn an t-inneall ar obair18change statego downgo upintransitiveneamhaistreachéirighverbcmuthe tea went coldd'éirigh an tae fuarhe went deafd'éirigh sé bodharshe went red in the faced'éirigh sí dearg san aghaidhthe crowd went silenttháinig tost ar an sluaI'd go madrachainn as mo mheabhair, rachainn le craobhachathe company went bankruptd'imigh an comhlacht bancbhristethe tradition went into declinechuaigh an traidisiún in éag, chuaigh an traidisiún i léigthe milk went sourd'éirigh an bainne géar, d'iompaigh an bainnethe tickets will go on sale on Mondaybeidh na ticéid ar díol Dé Luain19describing sb's statego withoutintransitiveneamhaistreachbheithcmuthey went barefoot in the summerbhídís cosnochta sa samhradhthey'd rather go naked than wear furb'fhearr leo a bheith nocht ná fionnadh a chaitheamhmillions go hungry all over the worldtá ocras ar na milliúin ar fud an domhain20of sth not happeningintransitiveneamhaistreachthe letters go unanswerední fhreagraítear na litreachatheir efforts go unnoticední thugtar a n-iarrachtaí faoi dearaour voice went unheardníor éist aon duine linn21be without sthintransitiveneamhaistreachtéighverbcmushe goes for a day without foodtéann sí gan bhia ar feadh lae, déanann sí d'uireasa bia ar feadh laetransitiveaistreachtéighverbcmuI went two months without drinkingchuaigh mé dhá mhí gan ólhe won't go a week without televisionní sheasfaidh sé seachtain gan an teilifís22deteriorate, failintransitiveneamhaistreachimighverbcmuclisverbcmuclis arPhrVcmuteipverbcmuhis memory wentd'imigh an chuimhne air, chlis ar an gcuimhne aigeher hearing is goingtá a héisteacht ag teip, tá a héisteacht ag meaththe brakes wentchlis na coscáin23belong, be keptintransitiveneamhaistreachtéighverbcmuthe coats go under the stairstéann na cótaí faoin staighrewhere does the fada go?cá dtéann an síneadh fada?, cá gcuirtear an fada?24fit somewhereintransitiveneamhaistreachtéighverbcmugabhverbcmusee if the bike goes into the bootféach an rachaidh an rothar sa bhúit25fit, agreego togethergo withintransitiveneamhaistreachoirverbcmufeilverbcmufóirverbcmuthe colours go welloireann na dathanna go breá, fóireann na dathanna go breáthat chair doesn't go in this roomní fheileann an chathaoir sin don seomra seo26mathematicsmatamaiticbe a factorx into y won't gointransitiveneamhaistreachfive into thirteen won't goní féidir a trí déag a roinnt ar a cúig, níl a trí déag inroinnte ar a cúigfive into twenty goes four timesfiche roinnte ar a cúig, sin a ceathair27song, story, etcintransitiveneamhaistreachtéighverbcmuthe answer goes like thismar seo a théann an freagra, mar seo atá an freagrahow does that song go?conas a théann an t-amhrán sin?as the song goesmar a deir an t-amhrántransitiveaistreachthe story goes that they escapedtá sé ráite gur éalaigh siad, deirtear gur éalaigh siad28informalneamhfhoirmeáltasaytransitiveaistreachabairverbcmushe suddenly goes 'Wait a minute!''Fan nóiméad!' ar sise go tobann29informalneamhfhoirmeáltamake soundtransitiveaistreachdéanverbcmuand the gun goes bang!agus déanann an gunna pléasc!the dog goes woof woof!déanann an madra bhuf bhuf!30soundintransitiveneamhaistreachbuailverbcmubainverbcmuthe bell wentbhuail an clog, bhain an clogthe final whistle wentséideadh an fheadóg dheiridhthe phone wentbhuail an fón31contribute toit just goes to showtransitiveaistreacha lot of work went into the festivalbhí go leor oibre i gceist leis an bhféile, bhí cuid mhaith oibre ag baint leis an bhféilethe attributes that go to make a top playerna buanna a bhíonn ag teastáil le bheith i do scothimreoir32startget goinghere we gointransitiveneamhaistreachtosaighverbcmuare you ready to go?an bhfuil sibh réidh le tosú?let's go!seo linn!, ar aghaidh linn!wait until I say GO!fanaigí go ndéarfaidh mise GABH!33be willing to pay particular priceintransitiveneamhaistreachtéighverbcmugabhverbcmushe's prepared to go up to €25,000tá sí sásta dul suas go dtí €25,000; tá sí sásta gabháil a fhad le €25,00034do sth disapproved oftransitiveaistreachbheithcmudon't go thinking you can fool mená bí ag ceapadh go gcuirfidh tú dallamullóg ormsadon't go changing everythingná bí ag athrú gach rudno point going slamming doorsní fiú a bheith ag lascadh doirse35dieintransitiveneamhaistreachbás a fháilcmu36informalneamhfhoirmeáltaurinate, defecateintransitiveneamhaistreachtéigh chuig an leithreascnaipe a scaoileadhnounAinmfhocal37attempt, tryin one gohave a goiarrachtfem3cmuiarraidhfemcmuto have a go at sth (also nó to give sth a go)triail a bhaint as rud, rud a thriail, tabhairt faoi rudshe had a go at fixing itthriail sí é a dheisiú, thug sí iarraidh bail a chur airthis is his second go at the testseo an dara hiarraidh aige ar an triail, seo an dara huair aige tabhairt faoin triailshe did it on the first gorinne sí ar an gcéad iarracht é, rinne sí ar an gcéad iarraidh é, rinne sí den chéad gheábh éit was worth a gob'fhiú é a thriail, b'fhiú iarraidh a thabhairt air, b'fhiú geábh a bhaint as38turnsealmasc3cmuseansmasc4cmuturnmasc1cmuit's my gois é mo shealsa é, mo shealsa atá ann, is liomsa an imirtto miss a goseal a chailleadh, seans a chailleadheveryone gets a gobeidh seal ag gach duine, gheobhaidh gach uile dhuine turnshe had a go on the swingbhí seal aici ar an luascán, fuair sí seans ar an luascánhe gave me a go on his bikethug sé seans dom ar a rothar, thug sé geábh dom ar a rothar39informalneamhfhoirmeáltaenergyfuinneamhmasc1cmubrífem4cmuhe's full of gotá sé lán d'fhuinneamh, tá sé lán brí agus fuinnimh, tá sé lán de theaspach40gamescluichíboard gameíogómasc4cmuPhrasesNathannaas sb/sth goes along (also nó as sb/sth goes on; as sb/sth goes)de réir a chéilecmuthe series gets better as it goes alongéiríonn an tsraith níos fearr de réir a chéileas ... gomaidir le ... deit's not bad as schools gomaidir le scoileanna de, ní drochscoil í; ní scoil dhona í le taobh scoileanna eile; ní drochscoil í i dtaca le holcas problems go, this is a big onemaidir le fadhbanna de, seo ceann mórto be a gothe trip is a gotá an turas ag dul ar aghaidhto be going to do sth1expressing futureit isn't going to workní oibreoidh sé, níl sé ag dul a oibriúshe's going to falltitfidh sí, tá sí ag dul a thitimthey aren't going to forget about itní dhéanfaidh siad dearmad deI'm going to learn Irishtá mé ag dul a fhoghlaim Gaeilge2expressing intentwhen I grow up I'm going to be a spynuair a fhásfaidh mé suas beidh mé i mo spiaireI'm going to pretend I didn't heartá mé chun ligean orm féin nár chuala mé, tá mé ag dul a ligean orm nár chuala médon't go thereinformalneamhfhoirmeáltaná labhair liomfág marbh éto get going1leave, start on journeyimeachtcmubóthar a bhualadhcmubheith á ghearradhwe'd better get goingb'fhearr dúinn bóthar a bhualadh, b'fhearr dúinn imeacht2start doing sthtosúcmucur chuigecmuit's time to get goingis mithid tosú, tá sé in am cur chuigethey haven't got going on the wall yetníor thosaigh siad ar an mballa fós3have momentumonce he gets going, you can't stop himnuair a bhíonn sé tosaithe, ní féidir é a stopadhonce the company gets goingnuair a bheidh an comhlacht ar a chosathe scheme never really got goingníor thosaigh an scéim i gceart riamhto go all outdo mhíle dícheall a dhéanamhbheith ar do chroí díchilldo bhundún a chur amachwe're going all out to finish in timetáimid ar ár gcroí díchill ag iarraidh críochnú in amshe went all out for first placerinne sí a míle dícheall an chéad áit a fháilto go all the way1take sth to the furthest extentdul go bun an angairdul go deireadh na scríbeto go all the way with sthdul go bun an angair le rudsince we've come this far, we'll go all the wayó loisceamar an choinneal, loiscfimid an t-orlach2informalneamhfhoirmeáltahave sexthey didn't go all the wayní raibh gnéas acu le chéile, ní dhearna siad an gníomhgo along with you! (also nó go on with you!)ó stop!arú fuist!ag magadh atá tú!fastaím, a dhuine!to go and do sthshe went and told my mothercéard a rinne sí ach dul agus é a rá le mo mháthair, féach gur inis sí do mo mháthairyou've gone and broken it nowtá sé briste anois agatgo do sthgo find something to dogabh agus faigh rud éigin le déanamh, bailigh leat agus faigh rud éigin le déanamh, imigh agus faigh rud éigin le déanamhgo jump in a lake!gabh agus léim le binn!, imigh leat i dtigh an diabhail!informalneamhfhoirmeáltato go down the road of sth (also nó to go down the route of sth; to go down the path of sth)dul i dtreo rudalet us not go down that roadná tugaimis an bóthar sin orainn féin, ná téimis an treo sin, ná téimis an bealach sinthey're going down the road of fixed penaltiestá siad ag dul i dtreo na bpionós socraithethat's a dangerous route to go downsin bealach contúirteach, tá go leor contúirtí ag baint leis sinthey're going down the wrong pathtá siad ag dul an bealach mícheart, níl siad ag dul sa treo ceartto go down in sb's estimation (also nó to go down in sb's opinion)he went down in my estimationchaill mé meas air, ní raibh an meas céanna agam airto go down a treatthe cake went down a treatbhíothas an-tógtha leis an gcísteit goes down a treat with the childrentaitníonn sé go mór leis na páistí, bíonn na páistí an-tógtha leisgo for it! (also nó go, ...!)ar aghaidh leat!scaoil faoi!go, Cathal!ar aghaidh leat, a Chathail!to go for nothing (also nó to go for nought)dul amúcmuall their work went for nothing in the endobair in aisce a bhí ann dóibh sa deireadh, ní raibh dada ar son a saothair acu sa deireadh, níorbh fhiú a saothar é sa deireadhgoing, going, gonea haon, a dó, a trí, imithegoing on ...beagnachcmuag tarraingt ar ...ag druidim le ...he's going on sixtytá sé ag tarraingt ar na trí scór, tá sé gar go maith do na trí fichid, tá sé ag bordáil ar na trí scórit was going on midnightbhí sé ag druidim le meán oíche, bhí sé ag tarraingt ar mheán oíche, bhí sé beagnach ina mheán oícheshe's been there for going on five yearstá sí beagnach cúig bliana annto be going strong1of thingbheith ag déanamh go maiththe school is going strongtá ag éirí go maith leis an scoil, tá an scoil ag déanamh go maith2of personbheith i mbarr do mhaitheasabheith i mbarr do réimeher father is still going strongtá a hathair i mbarr a mhaitheasa i gcónaí, tá a hathair ag stróiceadh leis go fóillto go it aloneseasamh ar do dhá chos féindul ar do chonlán féind'iomaire féin a threabhadhto go off on oneinformalneamhfhoirmeáltado racht a ligeantosú ag cur tharatto go on and on1continue for a long timedul ar aghaidh agus ar aghaidhthe dispute is going on and ontá an t-aighneas ag dul ar aghaidh agus ar aghaidh, níl aon deireadh leis an aighneas2speak for a long timeleanúint ort ag cainthe just went on and onlabhair sé agus labhair séshe went on and on about itníor stop sí de bheith ag caint faoi, lean sí uirthi ag pápaireacht mar gheall airto go one betterI can go one better than thattá cleas níos fearr ná sin agamto go one better than sb/sthan barr a bhaint de dhuine/rud, duine/rud a shárú, duine/rud a bhualadh amachgo on out of that! (also nó go away out of that!)ná habair é!ag magadh atá tú!ní chreidim thú!to go with a swing (also nó to go with a bang)the party went with a swingd'éirigh thar barr leis an gcóisir, d'éirigh go hiontach leis an gcóisirto have a goinformalneamhfhoirmeálta1attack verballytabhairt amachbheith ag cur tharatcmuhis mother had a go at methug a mháthair fúm, thug a mháthair íde béil dom, thug a mháthair aghaidh a craois ormhe had a go about the costbhí seisean ag tabhairt amach faoin gcostas2attack physicallyto have a go at sbfogha a thabhairt faoi dhuine, duine a ionsaí, tabhairt faoi dhuineto have ... going for youthey don't have much going for themníl mórán críche orthu, níl aon fhéachaint suas ann dóibhthis play has a lot going for ittá go leor le moladh faoin dráma seo, is dráma le dealramh é seothe strategy has nothing going for itis straitéis gan dealramh é, níl rath ná bláth ar an straitéisto have sth on the gorud a bheith ar na bacáin agatrud a bheith ar na bioráin agatrud a bheith idir lámha agathere we go!1starting off on sthseo linn!ar aghaidh linn!scaoil amach an pocaide!2 (also nó here we go again!)expressing irritationan rud ceannann céanna arís!seo arís muid!an seanphort céanna i gcónaí!an seanscéal agus meirg air!here you go (also nó there you go)seo duitcmuhardly a ... goes by (also nó not a ... goes by)níl ... dá dtéann thartníl ... dá gcaitearthere isn't a day goes by when I don't think of herníl lá dá dtéann thart nach gcuimhním uirthi, níl lá dá gcuirim tharam nach gcuimhním uirthihardly a week goes by without some troubleis beag seachtain nach mbíonn trioblóid éigin annmy heart goes out to sb (also nó my thoughts go out to sb; my sympathies go out to sb)my heart goes out to themtá an-trua agam dóibh, is trua liom a gcás, is mór an trua iadif ... is anything to go bymás aon chomhartha é ...if the first match is anything to go by, there will be troublemás féidir dul de réir an chéad chluiche, beidh trioblóid ann; más aon chomhartha é an chéad chluiche, beidh trioblóid annin one go (also nó at one go)d'aon iarraidhd'aon bhuillehe did it in one gorinne sé d'aon iarraidh é, rinne sé d'aon bhuille é, rinne sé ceann ar aghaidh éhe drank it in one god'ól sé siar in aon bholgam amháin é, d'ól sé in aon scíobas amháin éit goes without sayingthat goes without sayingní gá é sin a rá, tá a fhios ag an saol é sinit goes without saying that you'll be very welcomení gá a rá go mbeidh fearadh na fáilte romhaibh, ar ndóigh beidh fearadh na fáilte romhaibhit just goes to show that ... (also nó it just goes to prove that ...)taispeánann sé sin go ...nach n-insíonn sé sin duit go ...is léir uaidh sin go ...this just goes to prove that nothing has changedis léir uaidh sin nár athraigh dadait just goes to show, you can't trust anyonesin agat é, níl aon duine le trustto make a go of sthI think they'll make a go of itsílim go n-éireoidh leo, sílim go mbeidh leo, sílim go mbeidh rath orthushe's making a go of the businesstá ag éirí léi sa ghnó, tá sí ag déanamh go maith leis an ngnónot much to go on (also nó little to go on; enough to go on)there isn't much to go onis beag eolas atá le fáilI don't have a lot to go on hereníl mórán eolais agam anseoto be on the gobheith ag imeachtcmubheith gníomhachthe kids are always on the gobíonn na páistí gníomhach i rith an ama, ní stadann na páistí in am ar bithI'm on the go since this morningtá mé ag imeacht gan stad ó mhaidin, tá mé ar mo bhoinn ó mhaidinto have sb/sth on the goI have a couple of projects on the gotá mé gafa le cúpla tionscadal, tá cúpla tionscadal ag gabháil agamshe had a couple of men on the gobhí sí gafa le cúpla fear, bhí cúpla fear ar teaghrán aicithere's no going backníl aon dul siar annto be going on withthat's enough to be going on withis leor é sin chun cúis a dhéanamh faoi láthair, is leor é sin chun an gnó a dhéanamh go fóillto go1of time: remainingle dulfágthacmuthere are five minutes to gotá cúig nóiméad fágtha, tá cúig nóiméad le dul2still to be done, travelled, etcle dulfágthacmuonly fifty miles to goníl ach caoga míle le dul, níl ach caoga míle fágthaI have two pages to gotá dhá leathanach fágtha agam, tá dhá leathanach le dul agam3food etc: to take awayle tabhairt leatle breith leatwe ordered fish and chips to god'ordaíomar iasc agus sceallóga le tabhairt linnthe way things are going (also nó as things are going; the way it's going)an tslí a bhfuil cúrsaí ag imeacht anoisan dóigh a bhfuil rudaí ag gabháilmá leanann rudaí mar atáwhat goes around comes aroundfilleann an feallfilleann an feall ar an bhfeallairewhere do we go from here?céard a dhéanfaimid anois?what sb says goeswhatever Pádraig says goesis ag Pádraig atá an focal deiridh, is é Pádraig an bas, caithfear géilleadh do Phádraigwho goes there?cé atá ansin?in years gone by (also nó in days gone by)fadósa sean-amsan am a chuaigh thartx into y won't goní rachaidh x isteach in yní ghabhfaidh x isteach in yPhrasal VerbsBriathra Frásacha→ go about→ go after→ go against→ go ahead→ go along→ go along with→ go around→ go around with→ go at→ go away→ go back→ go back on→ go before→ go beyond→ go by→ go down→ go down as→ go down on→ go down with→ go for→ go in→ go in for→ go into→ go in with→ go like→ go off→ go off on→ go off with→ go on→ go out→ go out of→ go over→ go over to→ go through→ go through with→ go to→ go together→ go towards→ go under→ go up→ go up to→ go with→ go without